Akty prawa
Jakie są źródła prawa w Polsce?
Źródła prawa obejmują dwie kategorie: źródła prawa powszechnie obowiązującego oraz akty prawa wewnętrznego.
- Źródłami prawa powszechnie obowiązującego są:
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. – najważniejszy akt prawny w Polsce,
- ratyfikowane umowy międzynarodowe,
- ustawy – podstawowe akty prawa powszechnie obowiązującego,
- rozporządzenia – akty wydawane przez organy wskazane w Konstytucji (tj. Prezydenta, Prezesa Rady Ministrów, Radę Ministrów, ministrów oraz Krajową Radę Radiofonii i Telewizji) na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania,
- akty prawa miejscowego – akty obowiązujące jedynie na obszarze działania organów, które je wydały; wydawane na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawach.
- Akty prawa wewnętrznego, np. uchwała Rady Ministrów, zarządzenie Prezydenta – akty o charakterze wewnętrznym, wiążą wyłącznie jednostki podległe organowi wydającemu ten akt.
Gdzie szukać obowiązujących aktów polskiego prawa?
Akty powszechnie obowiązującego prawa ogłaszane są w urzędowych publikatorach: Dzienniku Ustaw RP, Dzienniku Urzędowym RP — Monitorze Polskim, dziennikach urzędowych ministrów, dziennikach urzędowych urzędów centralnych oraz w wojewódzkich dziennikach urzędowych. Dziennik Ustaw oraz Monitor Polski są wydawane w formie elektronicznej od 2012 roku.
Najbardziej wiarygodnym miejscem jest Internetowy System Aktów Prawnych (ISAP): isap.sejm.gov.pl, dostępny ze strony internetowej Sejmu. Baza ISAP zawiera regularnie aktualizowane teksty aktów prawnych opublikowanych w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej lub Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski). Akty prawne publikowane są wraz z opisami bibliograficznymi, baza ISAP nie zawiera natomiast tekstów aktów prawa miejscowego ani tekstów aktów prawa wewnętrznego.
Akty prawne – zarówno teksty ogłoszone, jak i ujednolicone – są zamieszczane w bazie ISAP w formie plików PDF. Elektroniczne wersje aktów prawnych dostępne w bazie ISAP mają wyłącznie informacyjny charakter i nie stanowią źródeł prawa.
Najbardziej wiarygodnym miejscem jest Internetowy System Aktów Prawnych (ISAP): isap.sejm.gov.pl, dostępny ze strony internetowej Sejmu. Baza ISAP zawiera regularnie aktualizowane teksty aktów prawnych opublikowanych w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej lub Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski). Akty prawne publikowane są wraz z opisami bibliograficznymi, baza ISAP nie zawiera natomiast tekstów aktów prawa miejscowego ani tekstów aktów prawa wewnętrznego.
Akty prawne – zarówno teksty ogłoszone, jak i ujednolicone – są zamieszczane w bazie ISAP w formie plików PDF. Elektroniczne wersje aktów prawnych dostępne w bazie ISAP mają wyłącznie informacyjny charakter i nie stanowią źródeł prawa.
Baza ISAP
Sprawdź regularnie aktualizowane teksty aktów prawnych opublikowanych w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej
lub Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej („Monitor Polski”).
Jakie akty prawne są najważniejsze w sprawach dzieci?
Najważniejszym źródłem prawa w Polsce jest Konstytucja i ona też zawiera przepisy o prawach dzieci (art. 72).
Ponieważ źródłem prawa są także umowy międzynarodowe, obowiązuje w Polsce m.in. Konwencja o Prawach Dziecka, Europejska Konwencja o wykonywaniu praw dzieci, Konwencja Rady Europy o ochronie dzieci przed seksualnym wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych czy Konwencja haska dotycząca cywilnych aspektów uprowadzenia dziecka za granicę.
Ustawy, zawierające najważniejsze przepisy, z których można korzystać w postępowaniach sądowych związanych z dziećmi to Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy, Kodeks Karny, Kodeks Postępowania Cywilnego oraz Kodeks Postępowania Karnego. Warto także zapoznać się z ustawą o przeciwdziałaniu przemocy domowej, ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz ustawą o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich.
Rozporządzenia ważne w sprawach dzieci to: Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” czy Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości Regulamin urzędowania sądów powszechnych.
Ponieważ źródłem prawa są także umowy międzynarodowe, obowiązuje w Polsce m.in. Konwencja o Prawach Dziecka, Europejska Konwencja o wykonywaniu praw dzieci, Konwencja Rady Europy o ochronie dzieci przed seksualnym wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych czy Konwencja haska dotycząca cywilnych aspektów uprowadzenia dziecka za granicę.
Ustawy, zawierające najważniejsze przepisy, z których można korzystać w postępowaniach sądowych związanych z dziećmi to Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy, Kodeks Karny, Kodeks Postępowania Cywilnego oraz Kodeks Postępowania Karnego. Warto także zapoznać się z ustawą o przeciwdziałaniu przemocy domowej, ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz ustawą o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich.
Rozporządzenia ważne w sprawach dzieci to: Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” czy Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości Regulamin urzędowania sądów powszechnych.
Dowiedz się więcej
Sprawdź nasz landing page wspd.fdds.pl i dowiedz się więcej o naszej działalności
